Prof. Grzegorz Kucharczyk o tradycjach niemieckiej polityki wobec Polski. Zobacz relację ze spotkania

22 listopada 2022

fot. Alicja Cychowska

Historyk z Polskiej Akademii Nauk, prof. Grzegorz Kucharczyk, był gościem Dysput Kopernikańskich, organizowanych przez Instytut Copernicanum. Nasz prelegent poruszył temat: Od Mitteleuropy do Ostpolitik. Tradycje niemieckiej polityki wobec Polski w XX i XXI wieku.

W Berlinie mają zapadać kluczowe decyzje odnośnie Polski

W swoim wystąpieniu prof. Grzegorz Kucharczyk zwrócił uwagę, że koncepcja Mitteleuropy to przepis na budowę imperium niemieckiego w Europie środkowej i Wschodniej, opartego o kontrolę i wpływ. Historyk przytoczył w tym  kontekście wskazówki niemieckiego politologa Friedricha Naumanna, sformułowane w 1915 roku.

Istota rzeczy polega na tym – i to Naummann pisze wprost –  zrywamy z germanizacją, Polacy mają mieć prawo do własnych instytucji edukacyjnych, powinni mieć własne szkoły, sądy, urzędy a nawet mogą mieć własne państwo, a nawet armię. Tylko to wszystko, miało pełnić role służebne, wobec nadrzędnych interesów Rzeszy Niemieckiej powiedział prof. Grzegorz Kucharczyk.

Historyk zaznaczył, że koncepcja Mitteleuropy, jest obecna także we współczesnej polityce Niemiec.

– Jak popatrzymy na kształt niemieckiej polityki, to widać wyraźnie, że ta logika Mitteleuropy jest zachowania. Czyli Polska ma prawo mieć własne państwo, ma prawo mieć jakieś własne instytucje, ale tak naprawdę to w Berlinie mają zapadać kluczowe decyzje, co do tempa i skali rozwoju Polski – mówił.

Prof. Grzegorz Kucharczyk odniósł się też do koncepcji Ostpolitik, której istotą – jak wskazał – jest szukanie porozumienia z Rosją.

– Nie trzeba być wybitnym analitykiem, żeby widzieć kontynuację od czasów Willego Brandta, Helmuta Schmidta (…) aż do czasu Gerharda Schroedera, Angeli Merkel i Olafa Scholza. To jest właśnie ta Ostpolitik czyli przekonanie o tym, że przede wszystkim trzeba rozmawiać, układać się z Rosją. To porozumienie oznacza też (…) że trzeba robić interesy gospodarcze z Rosją (…) z pominięciem tych tzw. mniejszych narodów – powiedział prof. Grzegorz Kucharczyk.

Dysputa to odkrywanie prawdy

Radny Sejmiku Województwa Kujawsko-pomorskiego, współtwórca Instytutu Copernicanum dr Przemysław Przybylski, w okolicznościowym wystąpieniu zwrócił uwagę na znaczenie spotkania.

– Choć termin dysputa wiąże się bezpośrednio ze średniowieczem, jest aktualny także współcześnie, ponieważ jest to odkrywanie prawdy a czasem tworzenie sporu o tą prawdę. (…) dedykujemy to spotkanie wszystkim, którzy dążą do prawdy, którzy szukają prawdy, którzy tworzą w swoim życiu zawodowym społecznym, naukowym prawdę – powiedział.

Radny wskazał też na postać Mikołaja Kopernika.

Mikołaj Kopernik (…) mówił po niemiecku, ale kochał i myślał po polsku. Dziś żyjemy w czasach paradoksu, gdzie często ludzie mówią po polsku ale nie myślą i nie kochają po polsku – mówił.

Zapraszamy interesujących gości

Zastępca prezydenta miasta Torunia, Adrian Mól, współtwórca Instytutu Copernicanum, również wskazał na znaczenie dysput. Nawiązał też do poprzednich spotkań.

Zamysłem Dysput Kopernikańskich jest zapraszanie bardzo interesujących gości. Mieliśmy już w tym roku. Prof. Andrzeja Zybertowicza, prof. Sławomira Cenckiewicza. Będziemy na pewno bardzo dobrze wspominać to wydarzenie – powiedział Adrian Mól.

Wykładowi towarzyszyła też  dyskusja z publicznością. Kolejne już spotkanie z cyklu Dysputy Kopernikańskie, odbyło się w toruńskim Centrum Dialogu im. Jana Pawła II. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz. Patronat medialny sprawowały: Radio Maryja, TV Trwam, TVP 3 Bydgoszcz, Radio PiK oraz Nowości Dziennik Toruński.

Galeria Zdjęć/fot. Alicja Cychowska